Reisverslag 2017  deel III Zuid Bretagne – Noord Spanje.

                                               Rivier  la Vilaine

Algemeen:  Kennelijk is www.Marinetraffic.com  niet altijd in staat om de Witte Raaf  te traceren. De diagnose van mijn AIS apparatuur laat zien dat alles in orde is. Andere websites die posities van schepen opgeven zijn www.shipfinder.com en www.vesselfinder.com.  MMSI nummer van de Witte Raaf is 244850952.

Donderdag 6 juli 2017  Arzal 

Als ik door de sluis ben en een plekje in de haven heb gevonden komen, Yvon, Mieke en James, onze Siamese kat die met de camper en de boot altijd meegaat, aan boord. Ik doe wat boodschappen bij de watersportwinkel en kan van dat bedrijf een trap lenen. 

Die trap had ik nodig hetgeen ik in het volgend verhaal zal uitleggen. Een wat saaie kost, alleen voor geïnteresseerden. Ook voor de mensen die altijd beren op de weg zien raadt ik aan dit niet te lezen.

Het dilemma van de zwakste schakel.

Als een tandwieltje van je auto afbreekt kan hij niet meer rijden, als een bekende van mij voor alle zekerheid nieuwe banden onder zijn camper zet en dan op de snelweg een klapband krijgt is het voor de camper einde verhaal, (hij en  zij zijn er goed afgekomen) , als een o-ring van een ruimte raket niet goed functioneert ontploft hij. Zo zijn er legio voorbeelden te noemen.

Niet voor niks dat na dergelijke incidenten nauwkeurig onderzoek wordt gedaan wat de oorzaak is om dit later te voorkomen. O.a wat ook wel op TV te zien is reconstructie van vliegtuig ongelukken. Ook bij het varen, renoveren en onderhouden van een schip, c.q. de Witte Raaf, wordt je met dit dilemma geconfronteerd. Door preventief onderhoud, regelmatige controles en alertheid, kun je zaken vòòr zijn. Helaas lukt dat niet altijd.

Dit ondervond ik ook op de heenreis tussen IJmuiden en de Engelse oostkust. Op één van mijn controle rondjes zag ik dat in het lijgangboord een staalkabel van de verstaging liggen. Dat is even schrikken, welk stag is dat en wat zijn de verder consequenties. Het bleek een extra ondersteuningstag van de bezaan te zijn. Een stag die vroeger later is aangebracht want origineel waren daar geen wandputtings ( bevestiging punten op het dek) aangebracht.

Ik heb mij altijd al afgevraagd waarom? Waarschijnlijk en extra stag om de bezaan beter te kunnen trimmen tijdens het wedstrijdzeilen???. Maar goed, bij de restauratie heb ik een extra wandputting voor deze stag aangebracht en verder zo gelaten als het was.

Deze stag komt weinig echt op spanning te staan en kan daardoor “bewegen”, waarschijnlijk de reden waarom deze stag onder de terminal (het oog dat aan de staaldraad bevestigd is ) is afgebroken. Voor de veiligheid heeft het ontbreken van deze stag geen consequenties en hoefde ik geen noodmaatregelen te treffen. De reis is, ook met harde wind,  zonder problemen verlopen. Ook constateerde ik later dat een borgbout van mijn Radarpot, die bij de zaling van de bezaan gemonteerd is, los was. Ook dat had verder geen consequenties.

De eerste fatsoenlijke mogelijkheid om dat te repareren was Eastbourne maar daar waren voor mij de omstandigheden niet zo gunstig. Arzal is een beter optie en daar heb ik voor gekozen.

Hoe lossen we dit probleem op.

A: middels de vallier en een bootsmanstoeltje iemand omhoog hijsen. De vallier, met staalkabel, van de bezaan heeft een rem waardoor als je het zeil omhoog hij het niet naar beneden kan vallen. Als het zeil naar beneden moet dan trek de rem los en “valt“ het zeil, zonder enige controle, naar beneden. Als iemand aan die val in het bootsman stoeltje zit en ongecontroleerd naar beneden gaat is dat een ongezonde situatie.

NB. bij andere schepen heb je een touwval die een aantal slagen om een winch zit, hiermede kun je wel iemand onder controle naar beneden laten zakken. Voor de bezaan op de Witte  Raaf is dat niet mogelijk. Op de grote mast zit een zelf remmende lier, deze lier is uitermate geschikt om dit soort handelingen te doen,  want als de hendel los laat slaat de rem automatisch vast en moet dus de persoon op de lier naar beneden “gedraaid’  worden.

B: de bezaan wordt met behulp van een kraan van het schip gehaald, de reparatie wordt uitgevoerd en de mast weer teruggezet. Een goede oplossing maar wel kostbaar.

C: mij in een bootsman stoeltje door een mastenkraan omhoog laten hijsen. Maar ook hier loopt de taximeter.
D: een ladder tegen de mast plaatsen en goed vastmaken. Dit is een redelijk veilige manier waarbij alle handelingen onder controle zijn.

Bij het watersportbedrijf waar ik boodschappen had gedaan kon ik een ladder lenen en zij kunnen ook een nieuwe terminal aan de staaldraad persen.

De langste trap die ik kon krijgen was goed om de radarpot weer vast te maken ( het borgboutje zat er nog in). Één probleem opgelost. Toch maar informeren of ik nog een langere ladder kon krijgen. Met 6,5 meter zou het moeten lukken.  Helaas, geen langere trap voorhanden. Even goed nadenken……de eerste trap was 4 meter en er stond nog een trap van 2,5 meter waarvan de zijkanten op de tree van de grote trap konden staan.. Samen 6,5 meter.!!

Ik heb het kunstje al eens eerder uitgehaalde en dat heeft de Waterkampioen gehaald.

                                     

                            Voor leken een huzarenstukje, maar dat is het niet. 

Bij deze dan de werkwijze die ongerusten, gerust moeten stellen.

Belangrijk uitgangspunt is dat elke (deel) handeling onder controle moet zijn.

1.     De grote trap wordt schuin tegen de mast gezet en de bovenste trede wordt goed aan mast vastgemaakt. ( de voet van te trap staat op de kuipzitting en kan geen kant uit. Voor een varensgezel is dat een koud kunstje.
2.      Dee tweede trap wordt vertikaal op de laatste trede van de grote trap tegen de mast gezet de derde trede wordt stevig aan de mast verbonden.
3.      De “poten van de kleine trap worden nu onwrikbaar aan de onderste trap vast gezet,
4.      daarna wordt op de 6^e / 7^e trede weer een vaste verbinding met de mast gemaakt., de trappen kunnen geen kant meer uit.

Wat moet ik boven in de mast doen?   …..Een splitpen los maken, een pen uit het mastbeslag trekken en de terminaal uitnemen.  Wat heb ik daarvoor nodig?....  een waterpomptang en een schroevendraaier.   Ik doe een lifeline (harnas) om en als ik boven ben kan ik mijzelf aan de mast vastzetten en de nodige handelingen veilig verrichten. Omdat “het mastbeslag niet “vol geverfd” is en goed bereikbaar/gangbaar is, is de splitpen goed te verwijderen en de pen makkelijk uit te nemen. Zo gebeurd.

Met de restanten naar de winkel en omdat de stagspanner nog voldoende ruimte had kon stag met 7 cm ingekort worden, nodig om een nieuwe terminal aan de stag te persen. 
De stag aan een val met borglijntje, omhoog gehesen tot op de hoogte van het mastbeslag. Hoef ik niet met één hand de stag omhoog te houden en ook nog een pen monteren.
Omdat de stag aan de val hing kon ik nu de terminal in het mast beslag schuiven en had ik de handen vrij om de pen en splitpen voor de borging weer te monteren.

Trap weer in omgekeerde volgorde losmaken en terug brengen naar de rechtmatige eigenaar en het klusje is geklaard.

Einde van: Het dilemma van de zwakste schakel.

Donderdag avond 6 juli Arzal

Yvon en Mieke zijn naar La Baule gereden om Mieke de volgend ochtend op de trein te zetten.  

Vrijdag 7 juli   Arzal,

Toen Yvon weer terug was, was ik klaar met de klus aan de mast en konden wij los van de wal om een mooi ankerplekje op te zoeken.

Met de huiken over de grootzeilen, alle zonnezeiltjes uitgerold en met alleen het fokje voeren wij, met de wind en zon in de rug als een bejaard echtpaar, de Viliane op.                                          

Zaterdag 8 juli  op de Vilaine rivier.

Het is echt warm weer. Bij het plaatsje la Roche Bernard eerst maar een grote coupe ijs genomen en daarna boodschappen gedaan. 

                                          

Roche Bernard is ons bekend maar toch heerlijk om weer even rond te wandelen. We luieren, drinken en eten ons buikje vol, ik doe nog wat lakwerk en we zijn weer klaar voor onze “welverdiende “ nachtrust.

Zondag 9 juli  op de Vilaine rivier.

We liggen achter een boei. ‘s Morgens komt de haven meester langs, dat zijn we hier niet gewend. Ik denk dat de haven overgenomen is door een groot commercieel havenconcern. De steigers zijn opgeknapt en voldoen aan alle moderne eisen en certificeringen. De organisatie heeft een commerciële opzet en de prijsstelling is marketing technisch opgezet. Dat houdt in dat je voor een nacht veel betaald en voor een week relatief veel minder. Op het havenkantoor waren alle gegevens van mij en het schip al bekend.  (Arzal  44 euro en Roche Bernard 35 euro per nacht). Bedrijfstechnisch zou ik het ook zo doen, maar ik zit nu aan de andere kant van de muur en dat houdt je niet lang vol. Ik ben daar altijd erg alert op, immers liggelden is mijn grootste kostenpost en daar moet je creatief mee omgaan. Volgende maar weer ergens voor anker.
Het is warm weer, de Vilaine tot aan Foleux kennen we al, het volgende stuk tot aan Redon nog niet. Daar nemen we nu de tijd voor. Als we Foleux voorbij zijn krijgen we de wind in de rug en kunnen de zeiltjes omhoog. Tot aan Foleux was het vaarverkeer al een stuk minder maar na Foleux, ook op deze warme zondag, hebben we maar een paar bootjes gezien. Het is stil op het water, je hoort alleen het geritsel van de wind door het riet en de bladeren. De vogeltjes zingen daar weer bovenuit. Het land wordt hier vlakker met  de nodige heuvels op de achtergrond.

 

Je zou kunnen zeggen royaal uitgemeten uiterwaarden.

Bij Pont de Cran moeten we door een draaibrug. Een gehucht van een paar huizen, een kroeg en een brug.  

 

                                                          

 

Hier kun je in ieder geval 3x 24 uur gratis liggen, wel zo gastvrij. Het doet mij denken aan Henny en Hendrik die met hun Lemsteraak door Friesland varen, rustige vaartjes hier en daar een brug en veel plekjes waar je voor een paar dagen vrij kunt liggen. We varen toch maar door. Bij het plaatsje Rieux liggen een aantal vrij boeien en daar leggen we de boot aan vast.

Maandag. 10 juli.    Redon

Gisteren was er enige regen verwacht, die is vannacht geweest, de ochtend en de dag is wat koeler maar nu is het een plezierig klimaat om in te vertoeven. De Vilaine zelf is een rivier  die door het landschap kronkelt voorzien van natuurlijke oevers met riet en of bomen daarachter landerijen met gras of, inmiddels, gemaaid koren. Het fraaiste stuk is wel tussen la Roche Bernard en Arzal, maar daar viert de recreatie en toerisme hoogtij.

We komen in de binnen haven van Redon, een allegaartje aan soorten boten, luxe  motorkruisers, oude bootjes , verlaten en wellicht bewoont, “woonboten”… drijvende objecten die tot onderkomen getransformeerd zijn,  etc. Grappig om te zien. 

 

Ook in deze haven heeft de commercie voet aan de grond,  het passanten tarief :  30 euro per nacht, maar voor een hele week betaal je 90 euro. De jaarprijs ligt waarschijnlijk nog gunstiger gezien de variatie aan bootjes die hier liggen.
We halen de fietsen te voorschijn en gaan Redon verkennen. Rond 900 waren er genoeg redenen om hier een de kerk te bouwen. Redon licht op een kruispunt van twee vaarwegen. De ene van Arzal via Rendon en Rennes naar St. Malo en de andere vaarweg het kanaal van Nantes via Rendon naar Brest.

In de vorige eeuw  was de Vilaine nog een getijde rivier en kwamen de zeeschepen evenals de vloed, tot aan Redon, evenzo gold dat o.a. voor Quimpier en Vannes.
Op een gegeven moment waren deze trajecten logistiek niet meer rendabel en is het e.e.a. in verval geraakt.  De Vilaine transporteert één derde van het opgevangen regenwater van Bretagne.   In 1970 is bij Arzal een dam met sluis gebouwd, in hoofdzaak t.b.v. drinkwatervoorziening.
Eind vorige eeuw is de waterrecreatie op komen zetten en dat heeft er toe geleid dat alle vaarwegen weer gangbaar gemaakt worden voor de pleziervaart. Na Redon zij er alleen vaste bruggen en hoe het met de diepte zit (de Raaf heeft 1,80 mtr diepgang), weet ik ook niet.
Van de voorgaande glorieuze tijd als kruispunt van vaarwateren en handel is betrekkelijk weinig te zien.  Enkele oude (handels) gebouwen en winkelstraatjes (voorzien van moderne winkeltjes) en wat oude achterafjes.

Een klooster, een grote kerk, pakhuizen, en niette vergeten een aantal sluizen complexen om het bevaren van de kanalen mogelijk te maken.  Dat zijn zo ongeveer de eerste indrukken.  Een voorproefje voor als we met zeilpensioen zijn en we met de motorboot gaan varen.

Dinsdag 11 juli .   Redon

Vandaag is het bewolkt met af en toe zon. Mooie dag om te gaan fietsen. Als ik  ga fietsen heb ik meestal geen vast plan, zo ook nu weer. Eerst maar langs het water, dan vinden we een opslag terrein voor oude boten. Met die oude industrie terreinen is er plaats zat en een plaatsje op de kant zal ook de kop niet kosten. Scheepsrestauratieprojecten voor later die meestal niet tot uitvoer worden gebracht. Wel leuk om die diversiteit te zien en het optimisme van zo’n eigenaar.
Verderop kom ik een bordje tegen Bellevu, mooi uitzicht. Een hele klim, maar als ik boven ben is er een riant uitzicht over de gangen van de Vilaine. Over een zijtak van de Vilaine zie ik oude brug als ik die kan vinden kan ik daarover heen kan kom ik weer terug bij Redon.
Via landweggetjes, want asfalt trekt mij niet zo, kom ik bij de brug. Als ik goed kijk is de brug samengesteld uit elementen van 2,5 mtr en aan elkaar gemonteerd middels pennen.
Een oude brug van de Engelse / Amerikaanse genie troepen uit de oorlog. Deze bruggen, genoemd naar de ontwerper Bailley, moesten snel in kleine delen aangevoerd kunnen worden, met mankracht, snel in elkaar gezet worden en sterk genoeg zijn om zwaar materieel over te kunnen transporteren.

 

Technisch en logistiek ware hoogstandjes. Qua ontwerp, fabricage, logistiek ben ik altijd zeer geïnteresseerd hoe men in oorlogstijd dit soort zaken in zo een korte tijd hebben kunnen realiseren. Meer informatie over de Baileybruggen geeft Wikepedia op internet.

Ik fiets door de buiten wijken van Rendon en voor ik het weet sta ik voor de binnen haven. Dat was niet de bedoeling. Ik fiets nog een stuk langs het kanaal Nantes  - Brest, doe nog wat boodschappen en land dan weer op de Witte Raaf waar Yvon weer een heerlijke lunch maakt.   We gaan verkassen. Langs de Vilaiane in de buitenhaven is een kade zonder voorzieningen. Daar hoeft geen liggeld betaald te worden. Het enige probleem wat we daar onder vinden is dat er donderdag avond aan de andere oever vuurwerk wordt afgeschoten in het kader van Quatorze Julliet. De Franse feestdag van onafhankelijkheid. De dranghekken zijn al geplaatst en ik wil niet de ellende van het vuurwerk op de boot hebben.  We leggen de boot naast een bejaarde Collin Archer. (zeilboot naar ontwerp van de befaamde Noorse ontwerper Collin Archer) 

                                              

Woensdag 12 juli.   Redon 
Gistermiddag en vannacht regen gehad, vandaag is het bewolkt.  Beter hier bij zo’n stadje dan b.v. in Arzal waar geen alternatieven zijn. Hier kunnen we het mooie weer afwachten om dan weer richting Arzal te gaan. In de loop van de dag komt er bezoek op de Collin Archer. De eigenaar is een 85 jarige Fransman die geen afscheid van het schip kan nemen maar het scheepje behoefd veel onderhoud.  (per definitie is elk bod te laag.) Hij wordt vergezeld door een jonge man en een oudere dame. Ik vraag of het geen probleem is dat we naast hem afgemeerd liggen. Dat is geen probleem , hij vindt de Raaf een mooi schip en we vragen hem aan boord om binnen een kijkje te nemen. Uiteraard moeten we ook zijn trotse bezit bezichtigen. Hij verontschuldigd zich t.a.v. van de rommel aan boord…. maar volgens hem is het met een paar dagen werk alles weer pico bello.
De Collin Archer , een totaal ander ontwerp dan de Raaf, is binnen ook geheel anders ingericht en ingedeeld. Het schop is in 1962 gebouwd van Iroko, een duurzame houtsoort.. Wel een schip om verliefd op te worden, en zoals van deze schepen bekend, als het schip in goede conditie is kan er  veilig alle oceanen mee bevaren. Kortom een interessant schip.  Als het bezoek weer afscheid genomen heeft ga ik nog even wat boodschappen doen. Bij het toeristen bureau kan ik gebruik maken van internet. Weerberichten op lange termijn bekijken en kijken waar collega zeilers zich bevinden.

Donderdag 13 juli.  Redon

De politie maakt mij wakker, een lieftallige agente informeert of wij hier blijven liggen. E.e.a. i.v.m. met het vuurwerk vanavond. Als ik haar vertel dat ik rond 19:00 een ander plekje zoek is zij helemaal tevreden. Over mijn buurman kan ik haar alleen maar vertellen dat hij Hubert heet, 85 jaar is en in Redon woont. Het weer is wat beter droog en af  toe de zon door de wolken. Genoeg om, met de zonnepanelen, de accu’s op peil te houden.

Een dame spreekt ons in het Engels aan. “ Een mooi schip… in de binnenhaven heb ik al een foto gemaakt!”. Wij nodigen haar aan boord. Zij,    Rosdemarie,     komt uit Zwitserland en vaart met haar man op een schoenergetuigde klipper, inmiddels al zo’n 20 jaar. Haar man heeft een lichte atack gehad, ligt in het ziekenhuis maar is aan de beterende hand. Mogelijk dat hij eerdaags weer aan boord komt. Zij heeft vandaag nog het e.e.a. te doen maar nodigt ons uit om de volgende ochtend bij haar aan boord te komen.  We nemen de uitnodiging graag aan. Na de gebruikelijke boodschappen te hebben gedaan wacht ons nog een rustige een aangename middag om door te brengen. Tegen de avond waren de luidsprekers voor de festiviteiten opgesteld en getest, tijd om voor de nacht te verkassen. 

Een stuk verderop is een hoge kade, destijds bestemd voor de kustvaart. Het haven kantoor en loodsen zijn inmiddels zo’n beetje dicht gegroeid. Het terrein wordt nu gebruikt voor stalling van boten.  

 

De meeste boten hadden eens een enthousiaste eigenaar die dachten voor een prikkie een bootje op te knappen. Dat valt tegen.

Er zijn hier vele oude  industriële panden bij het water die niet meer gebruikt worden.  De voorkeur wordt er kennelijk aan gegeven om op braakliggend terrein nieuwe gebouwen te plaatsen. Waarschijnlijk goedkoper dan eerst slopen en dan opnieuw op te bouwen. Het geheel wordt er niet fraaier op.

Wij  gaan naar de voornoemde hoge kade en kunnen afmeren bij een trap. Daarlangs kunnen we naar boven klimmen.

Aan de kade ligt nog een interessant object.  Bij onze aankomst in Redon had ik op deze plek haar al zien liggen.                             Een oude sleepboot. 

                             

Uiteraard ben ik nieuwsgierig en ga kijken of ik op dat schip kan komen. Dat lukt. Vele delen van de opbouw zijn kapot, of door geroest. Op één van de deuren is een verhaal geplakt.

Mois l’ATTIS.

Je suis né le 10 Janvier 1944

Fabriqué à Houston USA

Etc. 

                                                      

Samen met nog 67 andere identieke sleepboten zijn zij naar Europa gevaren om te helpen bij onze bevrijding op D-day in Normandië. De sleepboten hebben ondersteunende werkzaamheden verricht voor de bouw van noodhavens en wederopbouw van de havens van Cherbourg en le Havre. Daarna heeft de ATTIS sleepdiensten gedaan langs de westkust van Europa. Op  4 augustus 1992 is zij opgelegd en niet meer gebruikt. Nu licht zij zonder  motor, nog drijvend, te wachten op wat verder komt.

Evenals de Bailey brug is dit een stukje geschiedenis wat ons de hedendaagse vrijheid heeft gebracht.

Na elfen hebben we nog van het vuurwerk kunnen genieten, een feest van bevrijding.  En daarna  ….. lekker slapen.

Vrijdag 14 juli.   Redon

We gaan weer terug naar ons oude plekje naast de Collin Archer en kijken of Rosemarie nog aan boord is. Wij treffen haar niet. In de middag is zij naar het ziekenhuis. Maar in de avond is zij wel aan boord. Nadat zij jarenlang een schip gehuurd hadden wisten zij wat ze wilden. Het schip heeft haar  man zelf ontworpen. (13 m x 3,80 m) Het casco nabij Basel laten bouwen en zelf afgetimmerd. Daar hebben zij 8 jaar overgedaan. Het is hun huis en sindsdien varen zij nu 20 jaar rond op de Europese wateren, de Spaanse kust en Ria’s zijn hun wel bekend en zij heeft ons veel goede  informatie verschaft. Haar man (inmiddels 75 jaar) moet zo’n half jaar tot een jaar revalideren. Maar zij hebben hun huis bij zich en blijven dus zolang in Redon.
Wij nemen hartelijk afscheid en ons wordt een goede overtocht gewenst.

Zaterdag 15 juli.    Redon  - Arzal

Als we om half tien weer bij de mensen zijn schijn de zon en hebben we een beetje wind in  rug.
Mooi om direct op het fokje te vertrekken. We tuttelen zo de rivier af. Halverwege moet toch te motor bij. De wind komt van voren. Jammer want zonder het lawaai van de motor hoor en zie je veel meer.
Als we bij Arzal aankomen tanken we water en kunnen we nog een schutting naar buiten pakken. De weersomstandigheden die ik ik een paar dagen geleden in Redom van internet oppikte waren gunstig voor de oversteek naar de Noord Spaanse kust. Noord tot noordwesten wind windkracht 3-4  en dat gedurende een paar dagen. Nu nog even de laatste bevestiging daarvan zoeken. De WIFI code van de haven heb ik al geregeld en nu nog maar even uitzoeken of het werkt en dan kan ik ook dit versslag versturen.
De bedoeling is dat ik zondag morgen vertrek naar Pasajes  (Pasaia) vlak bij San Sebastian. Een afstand van 250 mijl. Pasajes is een industrie haven met beperkte accommodatie voor jachten. (Zie Google  Earth).
We halen de camper op en parkeren die bij de aanloopsteiger van de sluis. Kunnen we morgen ochtend e.e.a. weer overhevelen naar de camper en kan Yvon over de weg de kant van Noord Spanje op.

Einde reisverslag 2017  deel III Zuid Bretagne – Noord Spanje.